Nên và không nên tiêm những loại vắc-xin nào khi đang mang thai?
Tất cả các loại vắc-xin đều được kiểm tra dưới sự giám sát của FDA (Food and Drug Administration – Cục Quản lý thực phẩm & Dược phẩm Hoa Kỳ) về độ tinh khiết, sự hiệu nghiệm và độ an toàn. Mặc dù vậy, phụ nữ mang thai vẫn nên thận trọng khi tiêm vắc-xin.
1. Những loại vắc-xin được dùng khi mang thai
Một số loại vắc-xin có thể sử dụng trong khi mang thai, bởi vì được làm từ vi sinh vật đã chết. Các vắc-xin này có thể được tiêm cho bà bầu trong quý thứ 2 hoặc thứ 3 của thai kỳ, trong khi những loại khác chỉ nên được tiêm ngừa ít nhất là ba tháng trước khi có thai hoặc ngay sau khi em bé ra đời. Các loại vắc-xin sau đây được xem là an toàn để dùng cho phụ nữ mang thai:
Viêm gan siêu vi B: Phụ nữ mang thai là những người có nguy cơ cao về bệnh viêm gan siêu vi B. Nếu đã có kết quả xét nghiệm âm tính thì thai phụ có thể tiêm chủng vắc-xin này. Nó được sử dụng để bảo vệ bà mẹ và bé chống lại nhiễm bệnh cả trước và sau khi sinh. Một loạt ba liều là cần thiết để có được sự miễn dịch. Các liều thứ 2 và 3 được chích sau liều đầu tiên 1 tháng và 6 tháng.
Cúm (bất hoạt): Vắc-xin này có thể ngăn chặn căn bệnh cúm thường xảy ra này ở người mẹ trong thời kỳ mang thai. Bản thân bệnh cúm là lánh tính, nhưng chúng lại đặc biệt nguy hiểm với thai nhi, nhất là 3 tháng đầu thai kỳ. Vì vậy, tất cả phụ nữ mang thai (trong cả 3 tháng đầu, giữa, cuối) trong mùa cúm nên được chủng ngừa vắc-xin này.
Uốn ván/Bạch hầu/ Ho gà (Tdap): Tdap được khuyến khích trong thời kỳ mang thai, tốt nhất là giữa tuần 27 và tuần 36 của thai kỳ, để bảo vệ em bé không mắc bệnh ho gà. Nếu không được chủng ngừa trong thời kỳ mang thai, Tdap nên được tiêm ngay lập tức sau khi em bé ra đời.
Uốn ván: Mũi đầu, từ tuần 22 của thai kỳ trở đi, mũi 2 tiêm nhắc lại cách 1 tháng. Để phòng sinh non, bạn nên tiêm mũi 1 muộn nhất là tuần 26, mũi 2 vào tuần 30. Chứng uốn ván có thể gây nên tình trạng thai chết lưu.
Cúm: Nếu 3 tháng giữa và 3 tháng cuối của thai kỳ trùng hợp với mùa Cúm ( từ tháng 10 cho đến hết tháng 2 của năm kế ). Cúm khiến bà bầu mệt mỏi và để lại tác động lớn đến thai nhi.
2. Những vắc-xin không được dùng khi mang thai
Rất nhiều loại vắc-xin, đặc biệt là vắc-xin chứa virus còn sống, không nên tiêm cho phụ nữ mang thai, bởi vì chúng có thể gây hại cho em bé. Một số các vắc-xin có thể gây ra khuyết tật hoặc các vấn đề thai nghén nghiêm trọng khác nếu tiêm trong khi mang thai. Các loại vắc xin sau đây có khả năng được truyền cho thai nhi và có thể dẫn đến sảy thai, sinh non, hoặc dị tật bẩm sinh.
Viêm gan siêu vi A: Sự an toàn của vắc-xin này chưa được xác định, vì vậy nó cần phải tránh trong thai kỳ. Phụ nữ có nguy cơ tiếp xúc với virus này cao nên thảo luận về những rủi ro và lợi ích với bác sĩ của họ.
Bệnh sởi, quai bị, rubella (MMR): Phụ nữ nên chờ ít nhất là 1 tháng hãy mang thai sau khi tiêm những loại vắc-xin chứa virus còn sống này. Nếu xét nghiệm rubella ban đầu cho thấy rằng bạn không được miễn dịch với rubella, thì sau đó bạn sẽ được tiêm chủng sau khi sinh con.
Thủy đậu: Vắc-xin này được sử dụng để ngăn ngừa thủy đậu, nên được chủng ngừa ít nhất 1 tháng trước khi mang thai.
Khuẩn cầu phổi: Vì sự an toàn của vắc-xin này là không rõ, nên tránh tiêm nó trong khi mang thai, ngoại trừ những phụ nữ có nguy cơ cao hoặc bị bệnh mãn tính.
Vắc-xin uống ngừa bại liệt (OPV) và vắc-xin bại liệt bất hoạt (IPV): Cả dạng vắc-xin chứa virus còn sống (OPV) và vắc-xin chứa virus bất hoạt (IPV) của loại vắc-xin ngừa bại liệt này đều được khuyến khích cho phụ nữ mang thai.
3. Một số lưu ý khi tiêm chủng đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản
Cần tránh thai an toàn trong khoảng thời gian quy định cho từng loại vắc-xin đã tiêm. Nếu lỡ mang thai, bạn cần tham khảo ý kiến bác sỹ và theo dõi quá trình phát triển thai nhi chặt chẽ.
Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, nên tiêm uốn ván trước khi mang bầu. Khi mang đa thai hay có nguy cơ sinh non, bạn nhớ tiêm vắc-xin phòng uốn ván sớm hơn.
Nếu bạn đang bị sốt cao, bị các bệnh khớp, thận,… cần có tham vấn bác sỹ trước khi tiêm phòng các bệnh trên. Các tác dụng phụ của vắc-xin có thể xảy ra trong vòng ba tuần sau khi chủng ngừa. Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào nghiêm trọng, hãy cho bác sĩ của bạn biết.
Theo Nhật Ký Bé