Những cách phạt sai lầm khiến con chai lỳ
Không phải cách phạt nào cũng khiến con ngoan hơn, ngược lại, đa số những cách trừng phạt của cha mẹ hiện nay lại khiến trẻ bướng bỉnh, lỳ đòn hơn. Dưới đây là Những cách phạt sai lầm khiến con chai lỳ và khó bảo hơn.
1. Luôn miệng nói “không” và “không”
“Không” hầu như là câu nói cửa miệng của đa số phụ huynh. “Không được nghịch gậy”, “Không được đi chân đất”, “Không được ném đồ chơi”… Với từ “không”, nghe như trọng lượng của câu nói có vẻ rất mạnh, nhưng kỳ thực, lạm dụng nó phản tác dụng. Nói “không” thường xuyên sẽ khiến bé trở nên chai sạn với từ này, đặc biệt khi bạn chỉ nói mà không chỉ cho bé cần làm gì thì tốt hơn.
Vì thế, hãy tiết kiệm từ “không” cho những tình huống thực sự cần thiết và nguy hiểm, như khi bé lại gần ổ cắm điện, khi bé định với cốc nước sôi… Còn những việc khác ít quan trọng hơn, hay chỉ cho bé việc bạn muốn bé làm thay vì nói không, ví dụ “Con bỏ gậy xuống nhé, cái gậy dễ chọc vào mắt rất nguy hiểm”. “Con đi dép vào nào, đi chân đất bẩn lắm”… sẽ giúp bé ý thức hơn với những hành vi tốt.
2. Dùng roi vọt hoặc chửi mắng
Có một hiệu ứng xảy ra khi chúng ta dùng bạo lực để đối xử với nhau, trong đó bao hàm cả khi ta dạy con cái: Bạn quát trẻ, trẻ có thể cũng quát lại bạn, khi bạn đánh trẻ, trẻ sẽ phản ứng bằng cách ném đồ đạc, cáu gắt với người khác, là bởi lúc đó bé cũng biết nổi giận, chỉ có điều bé biết mình yếu thế không thể làm gì nên đành giận cá chém thớt. Tuy nhiên cảm xúc này ngày một mạnh mẽ và khó kiểm soát hơn, nhất là khi trẻ ngày một lớn. Điều đó có nghĩa là khi trẻ đã có một sức mạnh nhất định nào đó rồi mà vẫn tiếp tục bị đè nén bằng bạo lực, thì chưa biết những chuyện nguy hại nào sẽ xảy ra.
Vì vậy, trong mọi hoàn cảnh, hãy cố gắng kiềm chế cơn cáu giận để dạy con bằng lẽ phải, bằng sự chân tình của lý lẽ. Điều này chắc chắn sẽ dễ tiếp thu hơn rất nhiều và tạo nên sự cảm phục của con cái. Tất nhiên khó cha mẹ nào có thể tránh được cáu giận. Nhưng nếu trong lúc đó, bạn có làm điều gì hơi quá đáng khiến con cảm thấy bị tổn thương, hãy xin lỗi trẻ và nhớ giải thích cho con lý do tại sao cha mẹ lại giận dữ đến vậy.
3. Can thiệp thô bạo khi bé đang chơi
Đối với trẻ con, không gì bực bội bằng việc đang chơi mà bị quát tháo hoặc bị bắt dừng lại. Cha mẹ đừng cố gắng xen ngang khi chúng đang chơi một cách hăng say, bởi lúc đó, ngoại trừ đòn roi và bạo lực, không gì có thể bắt chúng dừng lại được. Cố gắng can thiệp sẽ chỉ khiến cả bạn và bé cảm thấy mệt mỏi, bực bội.
Tốt nhất, bạn nên biết cách bỏ qua có chọn lọc. Chơi giúp cho bé xây dựng rất nhiều kỹ năng để thích ứng với cuộc sống, chơi vừa giúp bé khám phá, tìm tòi, rèn luyện sự tập trung hay sự hòa đồng vào tập thể. Do đó, nếu việc trẻ đang chơi là an toàn, hoặc chưa đến mức cấp bách phải dừng lại ngay, hãy kiên nhẫn chờ đợi. Nếu cảm thấy bé đang quá say mê khi vài phút nữa bạn cần cho bé dừng chơi, hãy nhắc nhở trước cho con về thời gian. Mốc thời gian sẽ giúp bé bớt tập trung vào cuộc chơi và khi đến giờ, việc nhắc nhở bé sẽ nhẹ nhàng hơn.
4. Chỉ nói mà không làm
Việc chỉ nhắc nhở, yêu cầu con nhưng trẻ không làm, bạn cũng không có hành động nào thiết thực sẽ dần khiến trẻ chai lỳ với lời nhắc của bạn, khiến lời nhắc trở thành trống rỗng, vô nghĩa và thiếu trọng lượng. Vì vậy, nếu bạn đã nói rằng “Con tắt tivi ra ăn cơm”, hãy để trẻ hiểu rằng đó là một mệnh lệnh trước sau sẽ phải thi hành. Nếu trẻ vẫn cố để được nán lại một chút, hãy kiên trì nhắc con lần thứ 2. Nếu lần này bé vẫn không làm, bạn cần có những hành động kiên quyết hơn để trẻ hiểu rằng dù trẻ được nuông chiều và được tôn trọng, nhưng bé vấn cần biết bố mẹ có uy quyền nhất định, đặc biệt là trong những mệnh lệnh đúng.