Những lưu ý khi tiêm phòng sởi và rubella
Sởi và rubella là những bệnh lây nhiễm rất nhanh và dễ dàng, có thể trở thành dịch, đe dọa đến sức khỏe của cộng đồng mà đặc biệt là trẻ nhỏ trong độ tuổi mẫu giáo. Cho đến nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho cả sởi và rubella và biện pháp phòng bệnh duy nhất là tiêm vắc xin. Vắc xin kết hợp MR là biện pháp bảo vệ tốt nhất hiện nay.
Bạn hãy tham khảo thêm thông tin về loại vắc xin này cũng như những lưu ý cần thiết qua một số câu hỏi thường gặp dưới đây:
Vắc xin MR là gì?
- MR (Measles-Rubella) là vắc xin kết hợp nhằm bảo vệ chống cả sởi lẫn rubella ;
- Vắc xin MR sử dụng trong Chương trình Sởi và Rubella toàn quốc ở Việt Nam được sản xuất bởi Viện Serum tại Ấn Độ, được kiểm tra tiêu chuẩn trước bởi Tổ chức y tế thế giới (WHO), tài trợ bởi Liên minh GAVI và cung cấp cho Việt Nam bởi UNICEF ;
- Vắc xin MR an toàn và được sử dụng ở nhiều quốc gia trên thế giới ;
- Vắc xin MR có hiệu quả tới 95% trong việc phòng ngừa bệnh sởi và rubella ;
- Hiện nay, vắc xin MR được cung cấp miễn phí cho tất cả trẻ em tuổi từ 1 -14 trong Chiến dịch tiêm chủng quốc gia từ tháng 09/2014 tới tháng 02/2015.
Trong chiến dịch này, Vắc xin MR được cung cấp cho các trung tâm y tế xã, trường học, mẫu giáo và các điểm tiêm chủng mở rộng. Trẻ em có cha mẹ chưa đăng ký hộ khẩu thường trú vẫn có thể được tiêm chủng MR miễn phí ở bất kỳ trung tâm y tế xã, trường học, và bất kỳ điểm tiêm chủng mở rộng nào trong khu vực tạm trú hiện tại.
Có đảm bảo miễn dịch với sởi và rubella sau tiêm chủng không?
Với hầu hết các trường hợp, trẻ em sẽ miễn dịch hoàn toàn với sởi và rubella sau một liều vắc xin. Miễn dịch có tác dụng suốt đời.
Cha mẹ nên làm gì khi đưa con đi tiêm phòng MR ?
- Đảm bảo đã cho con ăn no trước khi đi tiêm;
- Cung cấp tình hình sức khỏe hiện tại của con cho nơi cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế; thông báo bất kỳ bệnh hoặc thuốc uống gần đây nếu có; thông báo các khuyết tật bẩm sinh, lịch sử sinh non, dị ứng hoặc bất kỳ phản ứng mạnh nào trong những lần tiêm vắc xin trước đó – ví dụ như sốt cao, phát ban, sưng tại chỗ tiêm…
- Yêu cầu xem vắc xin sẽ được dùng cho con và thảo luận về các tác dụng phụ có thể xảy ra;
- Hỏi cách giám sát và chăm sóc con sau khi tiêm phòng;
- Sau khi tiêm, trẻ và cha mẹ phải ở lại trung tâm tiêm chủng trong vòng ít nhất 30 phút để giám sát tác dụng phụ hiếm gặp có thể gây ra phản ứng nghiêm trọng của cơ thể bé với vắc xin;
- Cha mẹ phải giám sát con để quan sát các tác dụng phụ trong vòng 24 giờ (1 ngày) sau khi tiêm chủng. Sốt nhẹ, phát ban, sưng tại chỗ tiêm là các tác dụng thông thường và không cần chăm sóc y tế;
- Đưa con tới cơ sở y tế gần nhất nếu thấy có các tác dụng phụ nghiêm trọng như: sốt cao (trên 39 độ C), da đột ngột tái nhợt hoặc đỏ bừng, co giật hoặc sốt nhẹ, phát ban và sưng tại chỗ tiêm hơn 24 giờ sau khi tiêm.
Những tác dụng phụ của Vắc xin MR?
Tác dụng phụ thường thấy sau khi dùng vắc xin MR gồm: sốt nhẹ, phát ban và sưng nhẹ và đau tại chỗ tiêm trong vòng 24 giờ sau tiêm chủng. Những tác dụng phụ này đều hết sức bình thường và sẽ hết trong vòng vài ngày.
Với hầu hết các trường hợp, trẻ sẽ phục hồi trong vòng 2-3 ngày mà không cần chăm sóc y tế.
Rất hiếm gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng sau tiêm chủng nói chung và tiêm chủng MR nói riêng.
Nếu trẻ đã được tiêm chủng hai liều vắc xin sởi thì có cần phải tiêm phòng vắc xin MR nữa không?
Trẻ em đã được tiêm phòng hai liều vắc xin sởi theo lịch tiêm phòng được bảo vệ hoàn toàn khỏi bệnh sởi, chứ không phải rubella. Vậy nên trẻ vẫn phải tiêm phòng vắc xin kết hợp MR được đưa ra trong Chiến dịch tiêm chủng quốc gia nhằm đảm bảo miễn dịch với rubella. Liều vắc xin sởi thêm vào sẽ không gây ra tác dụng tiêu cực gì với trẻ đã được tiêm chủng hai liều vắc xin sởi.
Nếu trẻ đã được tiêm phòng một liều vắc xin sởi, quai bị và rubella (MMR) thì có phải tiêm phòng vắc xin MR nữa không?
Trẻ em đã được tiêm phòng bằng vắc xin MMR vẫn nên tiêm phòng vắc xin kết hợp MR trong chiến dịch tiêm chủng quốc gia. Liều vắc xin MR này sẽ giúp trẻ có liều vắc xin sởi thứ hai, đảm bảo miễn dịch hoàn toàn với bệnh này. Liều vắc xin rubella thêm vào sẽ không gây ra tác dụng tiêu cực gì với trẻ đã tiêm một liều rubella trước đó.
