Con dậy thì sớm, bố mẹ tự ý đưa đi tiêm hóc môn là quá liều lĩnh

Việc phụ huynh tự ý đưa con đi tiêm hóc môn ức chế dậy thì sớm là liều lĩnh bởi việc tiêm hóc môn này phải được sự chỉ định, cũng như theo dõi chặt chẽ của các bác sĩ chuyên khoa.

Tình trạng trẻ dậy thì sớm đang là vấn đề được các phụ huynh quan tâm, lo ngại. Trên mạng xã hội thậm chí còn xuất hiện không ít thông tin cảnh báo và đưa ra lời khuyên hãy đưa trẻ đi tiêm hóc môn kìm hãm (ức chế) dậy thì sớm, nhằm mục đích giúp trẻ phát triển đúng độ tuổi của mình. Lời khuyên này liệu có đúng? Liệu tiêm hóc môn có thể kìm hãm được dậy thì sớm cho trẻ? Để giúp bậc cha mẹ hiểu đúng về trẻ dậy thì sớm cũng như biết lựa chọn cho con hướng điều trị tốt nhất, chúng tôi đã tìm đến các chuyên gia tại khoa Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền, Bệnh viện Nhi Trung ương. Bài 1: Con gái ra máu “vùng kín” ở lớp học, ông bố trẻ đỏ mặt khi biết nguyên nhân

Khi nào nên tiêm hóc môn?

Như chúng tôi đã đưa tin, hiện nay tình trạng dậy thì sớm ở trẻ đang khiến nhiều ông bố, bà mẹ đứng ngồi không yên. Thậm chí, nhiều gia đình còn nghe các thông tin trên mạng, sau đó đưa con đi tiêm hóc môn để kìm hãm dậy thì sớm với mong muốn con phát triển đúng tuổi.

Theo nhận định của TS Bùi Phương Thảo – Phó khoa Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền (Bệnh viện Nhi Trung ương), việc các ông bố lo lắng về việc con dậy thì sớm là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, việc lo lắng đến mức tự ý mua thuốc về tiêm để ức chế sự phát triển là “liều lĩnh”. Bởi, việc tiêm hóc môn này phải được sự chỉ định cũng như theo dõi chặt trẽ của các bác sĩ chuyên khoa.

“Tại khoa chúng tôi, có không ít trường hợp, dù các bác sĩ đã hướng dẫn và tư vấn không cần thiết phải tiêm hóc môn, nhưng tôi biết họ vẫn ra ngoài tự ý tiêm với hy vọng sau này con sẽ chiều cao của con sẽ tăng lên”, TS Thảo cho hay.

Vậy những trường hợp nào thì nên điều trị bằng cách tiêm hóc môn ức chế dậy thì sớm?

Theo TS Thảo, đối với những trẻ dưới 6 tuổi đã dậy thì thì cần phải tiêm hóc môn để ức chế. Còn những trường hợp 6 đến 8 tuổi, hoặc trên 8 tuổi thì tùy vào từng trường hợp cụ thể bác sĩ sẽ có chỉ định rõ ràng.

Bác sĩ đang tư vấn cho phụ huynh về việc khi nào nên tiêm hóc môn ức chế dậy thì sớm.

“Những trường hợp dưới 6 tuổi đã dậy thì, khi tiêm hóc môn kìm hãm dậy thì sớm sẽ có hai cái lợi. Về ngắn hạn, sẽ giúp ức chế phát triển các đặc tính sinh dục phụ như: kìm hãm sự phát triển của tuyến vú, lông mu… từ đó giúp trẻ tập trung vào việc học, tránh bị xâm hại tình dục.

Còn về dài hạn, sẽ giúp trẻ phát triển chiều cao sau này. Bởi, nếu không tiêm hóc môn, xương bị ảnh hưởng, trực tiếp ở đây là xương phát triển trước tuổi thực”, TS Thảo phân tích.

TS Thảo dẫn chứng cụ thể: “Ví dụ một cháu bé dậy thì trước 6 tuổi, nếu không điều trị bằng cách tiêm hóc môn thì sau này cháu sẽ chỉ cao 1,50m. Nhưng nếu điều trị thì cháu có thể cao thêm được 10cm nữa”.

Còn đối với những trường hợp 6-8 tuổi, hoặc trên 8 tuổi. TS Thảo cho rằng, nếu điều trị thì chỉ có thể giúp giải quyết được những vấn đề ngắn hạn (kìm hãm sự phát triển của bộ phận sinh dục phụ), còn về mặt cải thiện chiều cao thì dường như không còn tác dụng.

“Đối với những cháu này, chúng tôi sẽ dựa trên từng trường hợp cụ thể để tư vấn cho gia đình những cái được, cái mất khi tiêm hóc môn. Từ đó gia đình sẽ đưa ra quyết định cuối cùng”, TS Thảo cho biết.

Về những tác dụng phụ khi kìm hãm trẻ dậy thì sớm, bằng cách tiêm hóc môn, TS Thảo cho rằng, bất kể biện pháp nào cũng có tính hai mặt. Bởi vậy trước khi áp dụng điều trị cho trẻ các bác sĩ cùng với gia đình cần phải bàn bạc về những cái được – cái mất.

“Việc tiêm hóc môn cho trẻ, chắc chắn có những ảnh hưởng nhất định, điển hình nhất là sự thay đổi nội tiết của trẻ, thứ hai là trẻ phải chịu những cơn đau, tiếp đến là sẽ lão hóa sớm về sau…Ngoài ra còn là vấn đề thời gian, kinh phí khi điều trị”, TS Thảo chia sẻ.

TS Bùi Phương Thảo đang khám lại cho một trẻ dậy thì sớm phải tiêm hóc môn.

Như thế nào được gọi là dậy thì sớm

TS Bùi Phương Thảo cho rằng, hiện này trẻ (cả nam và nữ) dậy thì sớm hơn so với trước kia (10-20 trước) và một xu thế tất yếu vì xã hội phát triển, chất lượng sống đang ngày càng nâng cao.

“Hiện nay đối với nữ, các dấu hiệu dậy thì thường bắt đầu từ 8 tuổi, còn nam là 9 tuổi. Như vậy, nếu xuất hiện các dấu hiệu dậy thì trước độ tuổi sẽ được coi là sớm. Ngược lại, nếu nữ sau 13, nam sau 14 mà chưa dậy thì thì sẽ được coi là muộn”, TS Thảo cho hay.

Theo đó, dấu hiệu dậy thì ở nữ thường xuất hiện các biểu hiện như vùng tuyến vú phát triển, bắt đầu có lông mu, thay đổi tâm lý… còn nam thường là vỡ tiếng, dương vật phát triển, xuất hiện lông mu…

Ngoài ra, vấn đề mà các bậc phụ huynh thường hay lo lắng nhất, đó chính là sự phát triển “vượt trội” ở tuyến vú đối với các bé gái nên hốt hoảng cho đi khám. Đối với trường hợp này, BS Thảo cho rằng: “Kể cả đối với trẻ có tuyến vú phát triển trước 8 tuổi nhưng khi đi khám tuổi xương vẫn bình thường, tử cung, lông mu không phát triển thì đó không được coi là dậy thì sớm”.

Cuối cùng, chia sẻ với chúng tôi về nguyên nhân dẫn khiến trẻ dậy thì sớm ngày càng gia tăng, TS Thảo cho rằng, hiện chưa có một nguyên nhân cụ thể nào nhưng qua các nghiên cứu có thể thấy được rằng các yếu tố như: môi trường, dinh dưỡng, lối sống… sẽ khiến trẻ dậy thì sớm hơn.

“Ví dụ, trẻ thừa cân béo phì sẽ thúc đẩy dậy thì sớm hơn. Hay những trẻ tiếp cận với thông tin, internet, mạng xã hội từ khi còn nhỏ cũng là nguyên nhân thúc đẩy…”, TS Thảo cảnh báo.

 Theo khampha